Από το 2008, η Άσπα Τσαμαδή μοιράζεται μέσω του προσωπικού της blog όλα όσα ζει και μαθαίνει η ίδια καθημερινά, κυρίως μέσα από το ταξίδι της μητρότητας.
Το AspaOnline.gr ξεκίνησε βασικά σαν ένα πολύτιμο “σημειωματάριο” για τις ατάκες των δύο παιδιών της δημιουργού του… Σήμερα αποτελεί ένα από τα πιο δημοφιλή ελληνικά blogs σε σχέση με τα παιδιά, τους γονείς, την οργάνωση στο σπίτι, αλλά και γενικότερα τις όμορφες όψεις της ζωής. Επιπλέον, η Άσπα Τσαμαδή τα τελευταία χρόνια έχει συμμετάσχει ως ομιλήτρια σε πολλές ημερίδες, συνέδρια, εκδηλώσεις και άλλες δράσεις σε σχέση με το παιδί και την οικογένεια, ενώ καλείται συχνά σε συνεντεύξεις για παρόμοια θέματα.
Με αφορμή το e–book «Επιστροφή στα σχολεία: Πλήρης οδηγός για γονείς» το οποίο η γνωστή blogger κυκλοφόρησε πρόσφατα και, φυσικά, την σχολική χρονιά που ξεκίνησε πριν από λίγες μέρες, το «έτσι απλά» ζήτησε από την Άσπα Τσαμαδή μερικές χρήσιμες συμβουλές, ώστε η καθημερινότητα στο σπίτι να γίνει πιο εύκολη και γόνιμη για τους μαθητές και τους γονείς τους.
Πώς γεννήθηκε το «Επιστροφή στα σχολεία» και για ποιους λόγους θεωρείτε ότι ένα γονιός μπορεί να έχει ανάγκη από έναν τέτοιον οδηγό;
To «Επιστροφή στα σχολεία» ήταν η φυσική εξέλιξη του ετήσιου post για την επιστροφή που έγραφα κάθε χρόνο στο blog μου aspaonline.gr. Ένιωθα κάθε χρόνο την ανάγκη να μοιραστώ μυστικά και ιδέες που θα κάνουν την επιστροφή στα σχολεία ευκολότερη. Καθώς, όμως, κάθε χρονιά πρόσθετα νέες πληροφορίες, το post μεγάλωνε και μεγάλωνε και μεγάλωνε! Μέχρι που το πήρα απόφαση ότι το περιεχόμενο δεν χωράει πια σε ένα απλό post. Κι έτσι αποφάσισα να γράψω το e-book!
Ο οδηγός δίνει λύσεις στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι γονείς πριν, αλλά και μετά το άνοιγμα των σχολείων. Κάποια από τα θέματα που καλύπτει είναι:
- Πώς να βοηθήσουμε τα παιδιά να αποκτήσουν καλές συνήθειες διαβάσματος.
- Πώς να αποφύγουμε τους καυγάδες και τις γκρίνιες της πρωινής και της βραδινής προετοιμασίας.
- Πώς να συνδεθούμε περισσότερο με τα παιδιά και να μην ξανακούσουμε ποτέ μονολεκτικές απαντήσεις όταν τα ρωτάμε τι έγινε στο σχολείο.
- Πώς να κάνουμε τις απαραίτητες αγορές χωρίς να ξοδέψουμε μια περιουσία.
Ως μαμά δύο κοριτσιών 11 και 13 ετών, μοιράζομαι σε αυτόν τον οδηγό όσα ξέρω ότι δουλεύουν και κάνουν τη ζωή ευκολότερη και ομορφότερη.
Οργάνωση και πρόγραμμα. Πόσο σημαντικά είναι αυτά τα δύο για μια ομαλή καθημερινότητα με παιδιά; Αλλά και πόσο εφικτό να τα πετύχει κάποιος, ιδίως με τις συνθήκες που επικρατούν στις μέρες μας (π.χ. και οι δύο γονείς εργαζόμενοι);
Η οργάνωση και το πρόγραμμα είναι εξαιρετικά σημαντικά για μια ομαλή καθημερινότητα για παιδιά, ειδικά επειδή οι συνθήκες στις μέρες μας είναι απαιτητικές. Έχουμε ελάχιστο χρόνο, άρα πρέπει να τον αξιοποιούμε στο έπακρο. Το πρόγραμμα της κάθε οικογένειας είναι φυσικά διαφορετικό, διότι οι συνθήκες σε κάθε οικογένεια είναι διαφορετικές. Ακόμα και το πρόγραμμα της ίδιας οικογένειας μπορεί να είναι διαφορετικό από μέρα σε μέρα και από περίοδο σε περίοδο. Όταν, όμως, υπάρχουν «συστήματα» και τα παιδιά γνωρίζουν τι πρέπει να κάνουν και πώς λειτουργούν τα πράγματα στο σπίτι, νιώθουν πιο ήρεμα και χαρούμενα.
Από την προσωπική σας εμπειρία, αλλά και μέσα από την ανταλλαγή απόψεων και βιωμάτων με άλλους γονείς, θεωρείτε ότι τα παιδιά σήμερα είναι περισσότερο φορτωμένα από όσο θα έπρεπε;
Ναι, πιστεύω ότι τα σημερινά παιδιά είναι αρκετά φορτωμένα. Και εστιάζομαι κυρίως στις εξωσχολικές δραστηριότητες. Δυστυχώς πολύ λίγα σχολεία προσφέρουν τη δυνατότητα ποικιλίας δραστηριοτήτων μέσα στο σχολείο. Οπότε κι εμείς οι γονείς, θέλοντας να προσφέρουμε στα παιδιά μας ευκαιρίες και να ανοίξουμε «πόρτες», γεμίζουμε τα απογεύματά τους με εξωσχολικές δραστηριότητες. Αυτό βέβαια δεν είναι καινούργιο, το έζησα κι εγώ ως παιδί. Στις μέρες μας, όμως, υπάρχουν ακόμα περισσότερες επιλογές. Ωστόσο, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι τα παιδιά χρειάζονται ελεύθερο χρόνο, για να παίξουν, και ότι το παιχνίδι δεν είναι πολυτέλεια, είναι ανάγκη. Οι εξωσχολικές δραστηριότητες, λοιπόν, καλύτερα να είναι λίγες και καλές και να αποτελούν πηγή χαράς και όχι άγχους.
Διαβάζοντας την ενότητα του βιβλίου σας «Διάβασμα στο σπίτι», σημείωσα τα εξής: α) ότι οι βάσεις για την ανεξαρτησία στο διάβασμα μπαίνουν στην Πρώτη Δημοτικού και β) ότι, ιδίως σε αυτήν την τάξη, η περισσότερη δουλειά πρέπει να γίνεται στο σχολείο. Και γεννιέται αυτόματα η σκέψη-απορία: διαφορετικό το κάθε παιδί, διαφορετικοί και οι δάσκαλοι και η δουλειά που κάνει ο καθένας. Σε σχέση, λοιπόν, με το διάβασμα, ποιοι κανόνες είναι αυτοί που μπορούν ή πρέπει να εφαρμόζονται ανεξάρτητα από το αν το παιδί είναι από μόνο του περισσότερο ή λιγότερο επιμελές κι από το αν έχει έναν καλό ή λιγότερο καλό δάσκαλο;
Ο κανόνας είναι ότι… δεν υπάρχουν κανόνες. Το κάθε παιδί είναι όντως διαφορετικό, όπως και κάθε οικογένεια. Η σκέψη, όμως, που πρέπει να καθοδηγεί εμάς τους γονείς είναι να μεγαλώσουμε ανεξάρτητα παιδιά που θα είναι σε θέση να διαβάζουν μόνα τους. Να μας ενδιαφέρει περισσότερο να υιοθετήσουν σωστές συνήθειες διαβάσματος και λιγότερο να φέρουν καλούς βαθμούς. Αν, λοιπόν, παίρνουμε την καρέκλα και καθόμαστε δίπλα στα παιδιά και αρχίζουμε και «τα διαβάζουμε» για να φέρουν το Α’, θα είμαστε πάντα η «πατερίτσα χωρίς την οποία δεν μπορούν να περπατήσουν». Από την άλλη, δεν λέω να αδιαφορούμε. Χρειάζεται να δείχνουμε ειλικρινές ενδιαφέρον, να κάνουμε διακριτικό έλεγχο και να τα καθοδηγούμε όποτε χρειαστεί.
Στο e-book σας περιλαμβάνετε έναν κατάλογο με ερωτήσεις που μπορούν να κάνουν οι γονείς στα παιδιά τους, για να συνδεθούν περισσότερο μαζί τους. Και δεν είναι ούτε μία, ούτε δύο ερωτήσεις, αλλά 103! Μάλιστα, μερικές φαντάζουν κι αναπάντεχες (π.χ. Έμαθες κανένα καινούργιο ανέκδοτο;)…
Οι 103 ερωτήσεις είναι το αντίδοτο στο ξερό «καλά» που ακούμε συνήθως όταν ρωτάμε «πώς πήγε το σχολείο σήμερα». Οι ερωτήσεις μάς βοηθούν επίσης να βελτιώσουμε τη σχέση μας με τα παιδιά μας. Κι αυτό συμβαίνει για τρεις λόγους: Πρώτον διότι μαθαίνουμε καλύτερα τον τρόπο σκέψης των παιδιών μας. Δεύτερον διότι και εκείνα –όταν θα αρχίσει ο διάλογος– θα μάθουν καλύτερα τον δικό μας τρόπο σκέψης. Και τρίτον διότι τα παιδιά μας θα αρχίσουν να καταλαβαίνουν καλύτερα τον εαυτό τους και να φεύγουν από τις συζητήσεις μας νιώθοντας περισσότερο συνδεδεμένα μαζί μας. Την ερώτηση με το ανέκδοτο την έβαλα για να θυμόμαστε να πιάνουμε την κουβέντα με τα παιδιά για πράγματα που ενδιαφέρουν εκείνα και όχι πράγματα που ενδιαφέρουν εμάς. Εξάλλου έχουμε ξεχάσει να γελάμε! Ας δώσουμε την ευκαιρία στα παιδιά να μας κάνουν να γελάσουμε και σίγουρα θα το χαρούν.
Αναφέρεστε στις συναντήσεις γονέων-δασκάλων, που γίνονται στη διάρκεια της χρονιάς, ως εξαιρετικά σημαντικές και γόνιμες. Ωστόσο, δυστυχώς, αυτές οι συναντήσεις συχνά αποκτούν πολύ τυπικό χαρακτήρα, γίνονται σχεδόν διεκπεραιωτικά… Τι θα συμβουλεύατε γονείς και δασκάλους, ώστε να συναντώνται με όσο το δυνατόν πιο εποικοδομητικό τρόπο, για τους ίδιους και τα παιδιά;
Γονείς και δάσκαλοι είμαστε σύμμαχοι στον κοινό μας αγώνα να βοηθήσουμε το παιδί να φτάσει στο μέγιστο των δυνατοτήτων του. Οι δάσκαλοι γνωρίζουν πτυχές της προσωπικότητας του παιδιού που οι γονείς δεν γνωρίζουν και το αντίστροφο φυσικά. Αν πηγαίνουμε στις συναντήσεις με πνεύμα συνεργασίας, τα κομμάτια του παζλ θα αρχίσουν να μπαίνουν στη θέση τους.
Δεν θα είναι, όμως, πάντα όλα ρόδινα! Όπως όλοι οι γιατροί δεν είναι ίδιοι, έτσι και όλοι οι δάσκαλοι ή οι γονείς δεν είναι ίδιοι. Αλλά ας δούμε αυτές τις συναντήσεις από τη σωστή τους προοπτική και ας θυμόμαστε ότι ο στόχος μας είναι κοινός κι ότι η σωστή συνεργασία θα ωφελήσει πρώτα από όλα τα παιδιά.
Στο τέλος του οδηγού σας σημειώνετε το εξής: «Το γεγονός ότι πέρσι δεν πήγαν καλά τα πράγματα σε κάποιους τομείς, δεν σημαίνει ότι ούτε φέτος θα πάνε».
Η Edith Lovejoy Pierce έχει πει κάτι που μου αρέσει πολύ για τη νέα ημερολογιακή χρονιά: «Θα ανοίξουμε το βιβλίο. Οι σελίδες του θα είναι κενές. Θα γράψουμε τις λέξεις μόνοι μας. Το βιβλίο λέγεται Ευκαιρία και το πρώτο του κεφάλαιο είναι η Πρωτοχρονιά» .
Η νέα χρονιά για γονείς και παιδιά δεν ξεκινάει την Πρωτοχρονιά, αλλά την ημέρα που ανοίγουν τα σχολεία… Κι έχουμε κάθε χρονιά την ευκαιρία να γράψουμε ένα νέο βιβλίο και να κάνουμε μια νέα αρχή!
Ποιο είναι το τελευταίο πράγμα που έμαθαν την Άσπα οι κόρες της και για ποιο πράγμα θα χρειαζόσασταν εσείς ως μαμά έναν πρακτικό οδηγό, σαν τον δικό σας;
Οι κόρες μου με μαθαίνουν να γίνομαι καλύτερη κάθε μέρα. Στην προσπάθειά μου να μεγαλώσω καλά παιδιά, γίνομαι κι εγώ καλύτερος άνθρωπος.
Επειδή, όμως, τώρα είναι 11 και 13 χρόνων, χρειάζομαι άμεσα έναν πρακτικό οδηγό με τίτλο: «Πώς να επιζήσεις με δυο κορίτσια στην εφηβεία». Ελπίζω να τον βρω και να με βοηθήσει στη νέα περίοδο που πρόκειται να ξεκινήσει. Και, αν τυχόν δεν έχει γραφτεί ακόμα, υπόσχομαι ότι -αν βγω αλώβητη από τη διαδικασία- θα τον γράψω εγώ!
Τι θα συμβουλεύατε τους γονείς να κάνουν «έτσι απλά» στην καθημερινότητα με τα παιδιά τους;
Θα συμβούλευα τους γονείς να δοκιμάσουν μια ιδέα που εφαρμόζουμε εδώ και χρόνια. Κάθε βράδυ, προτού τα παιδιά πέσουν για ύπνο, συζητάμε για το ποια ήταν η καλύτερη στιγμή της μέρας τους. Η ανάκληση στη μνήμη των καλύτερων στιγμών της μέρας και η κουβέντα γύρω από αυτές κάνει αυτές τις στιγμές να εντυπώνονται καλύτερα και τα παιδιά πιο χαρούμενα και αισιόδοξα. Εμείς, μάλιστα, γράφουμε μία σύντομη περιγραφή κάθε τέτοιας στιγμής σε ένα χαρτάκι και τη βάζουμε στο λεγόμενο «βάζο των αναμνήσεων». Ανοίγουμε το βάζο την τελευταία μέρα του χρόνου, δίπλα στο χριστουγεννιάτικο δέντρο, και έτσι γεμίζουμε με τις καλύτερες αναμνήσεις της χρονιάς!
Περισσότερες πληροφορίες για το e-book «Επιστροφή στα σχολεία» μπορείτε να βρείτε στο www.aspaonline.gr/epistrofi